Opór w Bydgoszczy. Konspiracja w czasie niemieckiej okupacji.

Okres II wojny światowej to czas pełen cierpienia, krzywd, ale także wielkich czynów i bohaterstwa.

Naziści, wkraczając do Polski, przybyli z planem całkowitego zniszczenia wszystkiego, co polskie. Wielka machina zbrodni – Wehrmacht, Einsatzgruppen, Selbstschutz czy Gestapo – została zaprzęgnięta do brutalnego tłumienia wszelkiego oporu polskiej ludności.

Bydgoszcz, bezpośrednio wcielona do Rzeszy jako część Prowincji Gdańsk–Prusy Zachodnie, również doświadczyła serii zbrodniczych działań niemieckiego okupanta. Nieludzkie prawo, które wprowadzono wobec ludności polskiej i żydowskiej, doprowadziło do śmierci milionów niewinnych ludzi.

Mimo tak brutalnych warunków znaleźli się tacy, którzy byli gotowi położyć na szali własne życie, by walczyć o Polskę i jej tożsamość.
Studenci, kolejarze, modystki – ludzie w różnym wieku i z różnych grup społecznych – angażowali się w działania konspiracyjne. Komórki oporu powstawały w najróżniejszych miejscach: na stacjach kolejowych, w fabrykach, aptekach czy prywatnych mieszkaniach.

Niemiecki okupant robił wszystko, by zdławić polski opór, ale nigdy nie zdołał złamać ducha walki. Miejsce ekspozycji prezentowanej wystawy jest również związane z tamtym okresem. Ekspozycja znajduje się we wnętrzu byłej nazistowskiej fabryki zbrojeniowej „DAG Fabrik Bromberg”.  To na jej terenie działało wielu konspiratorów, którzy walczyli z nazistowskim okupantem.  Do tych wybitnych postaci należeli między innymi Leszek Biały, Rodzina Kotzbachów, Wremblów.

Ekspozycja jest podzielona na poszczególne sekcje tematyczna , które pomogą wczuć się w klimat tamtych lat. Mamy między innymi przestrzenie stylizowane na Bory Tucholskie i Leśniczówkę w Emilianowie gdzie prężnie podczas wojny swoją działalność prowadziła polska konspiracja.  Wystawa również ukazuje działalność okupanta przedstawioną poprzez symboliczne odwzorowanie pokoju przesłuchań oraz gabinetu oficera Gestapo. Centralnym punktem wystawy jest dworzec kolejowy, który symboliczne łączy losy wszystkich narodowości okupowanej  Bydgoszczy. Zwiedzającym udostępniono również fragmenty nazistowskiego filmu propagandowego „Triumf Woli”. Specjalnie  skomponowane tło dźwiękowe pozwala naszym zwiedzającym jeszcze bardziej wczuć się w atmosferę tamtych lat.

Wystawa, przygotowana z okazji 80. rocznicy zakończenia II wojny światowej, to doskonała okazja, by złożyć hołd lokalnym bohaterom konspiracji – tym, którzy gotowi byli zginąć, by Polska mogła być wolna.

Maria Krystek, Piotr Mateja

————-

Kuratorzy wystawy: Maria Krystek, Piotr Mateja

Aranżacja: Ewa Widacka-Matoszko

Realizacja: Łukasz Maklakiewicz

Oprawa dźwiękowa: Sławomir Dolata

Oprawa graficzna: Beata Sawicka

Promocja: Michał Litorowicz

Techniczne wykonanie wystawy: Adam Grzybowski, Romuald Tylkowski, Mateusz Dachowski, Maciej Szatkowski, Szymon Gowor, Dominik Knop

Korekta językowa: Martyna Kurowska

Konsultacje: Łukasz Stachowiak