IV Bydgoskie Spotkania Filozoficzne - Harmonia a Melodia

Dualistyczna metafizyka Platona, ustanawiająca rozłam pomiędzy rzeczywistością idealną i zmysłową, obejmowała swoim zasięgiem między innymi muzykę, rozpoznając w niej z jednej strony wiedzę teoretyczną (episteme) o liczbowej konstytucji wszechświata, z drugiej natomiast umiejętność (techne) komponowania sekwencji dźwięków zdolnych niebezpiecznie porywać zmysły. Napięcie pomiędzy idealną harmonią a zmysłową melodią jest więc trwale wpisane w początki greckiej metafizyki, zaś liczne filozoficzne rozwidlenia, jakie na przestrzeni dziejów powstały wokół tych dwóch wiodących muzycznych kategorii, pokazują, z jak szerokim spektrum tematycznym musimy się mierzyć, chcąc podjąć namysł nad dźwiękową wertykalnością i horyzontalnością. Jeden z najgłośniejszych sporów o prymat melodii lub harmonii, toczący się na tle wielkiej oświeceniowej debaty o języku, naturze i muzyce, rozgrywał się latami pomiędzy Jean-Philippe’em Rameau i Jean-Jacques’em Rousseau. Karty słynnego Dictionnaire de musique, który powstał jako rezultat pracy Rousseau nad muzycznymi zagadnieniami dla Wielkiej encyklopedii francuskiej, w dużej mierze posłużyły genewskiemu filozofowi za miejsce do propagowania własnej opcji „melodycznej” i przepuszczenia ataku na „harmoniczne” stanowisko Rameau.

Organizator: Bydgoskie Spotkania Filozoficzne