Balet "Dziadek do orzechów"

W końcowych latach życia Piotra Czajkowskiego,kontrastujące ze sławą,otaczającym go szacunkiem i uznaniem,było narastające przygnębienie artysty. Bez pracy twórczej życie było dla niego niemozliwe. Gdy dyrektorem stołecznych teatrów Petersburga został wykształcony i artystycznie utalentowany Iwan Wsiewołożski, bardzo przychylny kompozytorowi, kierował do niego liczne zamówienia na opery i balety. Na ostatnie osiem lat życia Czajkowskiego przypada powstanie tak wielkich dzieł jak m.in. opery Dama Pikowa, Jolanta oraz balety Śpiąca królewna i Dziadek do orzechów. Francuski przekład baśni E.T.A.Hoffmanna "Dziadek do orzechów" stał się inspiracją dla Czajkowskiego do skomponowania baletu pod tym samym tytułem do libretta Mariusa Petipy i Iwana Wsiewołożskiego. Rozpoczął pisanie baletu w 1891 r. 23 marca 1892 r. partutura była gotowa."Dziadek do orzechów" wykonany został po raz pierwszy 6 grudnia 1892 r.w Teatrze Maryjskim , w choreografii Lwa Iwanowa.

"Z punktu widzenia rozwoju gatunku balet "Dziadek do orzechów" stanowi etap przejściowy między symfoniczną muzyką "Jeziora łabędziego" i "Śpiącej królewny" a marionetkowymi widowiskami baletowymi w rodzaju "Pudełka z zabawkami "Debussy'ego i "Pietruszki Strawińskiego". Arnold Alszwang PWM 1979

Pierwsze powojenne wystawienie polskie "Dziadka do orzechów" w choreografii Rajmunda Sobiesiaka odbyło się w Bydgoszczy, 10 kwietnia 1958 r. Było to ważne, wręcz historyczne, wydarzenie w historii bydgoskiego teatru muzycznego : pierwsze samodzielne,pełnospektaklowe przedstawienie baletowe Studia Operowego. Następnie na afiszu bydgoskiej Opery balet ten pojawił się w 1986r.(choreografia Przemysław Śliwa) i grany był-na scenie Teatru Polskiego-kilkanaście lat. Obecna realizacja w choreografii prawdziwej gwiazdy baletu,wybitnego tancerza i choreografa Paula Chalmera, jest imponująca.

Kompozytor: Piotr Czajkowski (1840-1893)
Autor libretta: Marius Petipa i Iwan Wsiewołożski wg baśni "Dziadek do orzechów" E.T.A. Hoffmanna
Data premiery: Premiera w Operze Nova: 2015-10-24
Czas trwania: 2 godziny, w tym jedna przerwa

Wykonawcy: Balet, Orkiestra, Chór Żeński Opery Nova, "Mała Formacja Chóralna" Izabeli Cywińskiej-Łomżyńskiej przy Zesp.Szkół Mechanicznych nr 1 w Bydgoszczy

Realizatorzy:
choreografia: Paul Chalmer
kierownictwo muzyczne: Maciej Figas
scenografia: Mariusz Napierała
kostiumy: Agata Uchman
reżyseria świateł: Jordan Tuinman
efekty multimedialne: Krystian Drywa
projekty animacji: Adam Keller
przygotowanie chóru żeńskiego: Henryk Wierzchoń
przygotowanie chóru dziecięcego: Izabela Cywińska-Łomżyńska
asystent choreografa: Małgorzata Chojnacka
asystent dyrygenta: Maciej Wierzchoń
autor plakatu: Adam Pękalski

Źródło: Opera Nova