Miejska Biblioteka Publiczna w Tucholi im. Aleksandra Janty-Połczyńskiego
Biblioteka Publiczna w Tucholi powstała na mocy dekretu o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi z kwietnia 1946 r. Początkowo stanowiła całość z Powiatową Biblioteką Nauczycielską i mieściła się przy byłym inspektoracie szkolnym. Zalążkiem przyszłego księgozbioru były dary od mieszkańców Tucholi oraz książki pochodzące z ocalałych księgozbiorów likwidowanych majątków prywatnych. W roku 1948 oddano do użytku w budynku przy ul. Sępoleńskiej 1 Miejską Bibliotekę Publiczną. Obie biblioteki funkcjonowały do roku 1955, kiedy na mocy uchwały PPRN zostały połączone, tworząc Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną. Biblioteka zajmowała wówczas trzyizbowy lokal o powierzchni 77 m2 przy ul. Świeckiej 16 (obecnie Kawiarnia „Wrzos”), w którym urządzono wypożyczalnię i czytelnię dla 30 osób. Biblioteka służyła podległym placówkom w terenie, instruktażem, szkoliła kadry biblioteczne, zasilała księgozbiory kompletami depozytowymi. W roku 1958 wydzielono z księgozbioru książki dla dzieci i młodzieży i utworzono Bibliotekę Dziecięcą, która w roku 1961 otrzymała pierwszy samodzielny lokal przy pl. Wolności 13. Rozrastający się księgozbiór oraz rosnąca rzesza czytelników spowodowały, że dotychczasowy lokal stał się za ciasny. W roku 1961 przeniesiono księgozbiór do przestronnego, położonego w centrum miasta pomieszczenia przy pl. Wolności 3 (obecnie księgarnia). Przez 15 lat sytuacja biblioteki była w miarę stabilna, przybywało książek i czytelników, rozwijała się działalność upowszechnieniowa. Organizowano imprezy czytelnicze, wystawy, spotkania autorskie. W wyniku likwidacji powiatów w roku 1975 biblioteka otrzymała nazwę Rejonowa Biblioteka Publiczna pełniąc nadal rolę placówki wiodącej i sprawującej nadzór merytoryczny nad bibliotekami gmin: Cekcyn, Gostycyn, Kęsowo, Lniano, Lubiewo i Śliwice. W gminie Tuchola działały wówczas trzy filie biblioteczne w Kiełpinie, Legbądzie i Raciążu, oraz 16 punktów bibliotecznych. W tym samym roku biblioteka zostaje przeniesiona do nowego lokalu o powierzchni 200 m2 po byłym Wydziale Finansowym Prezydium Powiatowej Rady Narodowej przy pl. Zamkowym 4. Przemiany ustrojowe przełomu lat 80 i 90 przyniosły zdecydowane pogorszenie sytuacji biblioteki. W roku 1991 utworzono Tucholski Ośrodek Kultury, w strukturę którego włączono bibliotekę. Finansowanie przejął samorząd lokalny. Zlikwidowano stanowisko dyrektora, zmniejszono zatrudnienie i środki na funkcjonowanie placówki. Biblioteka przestała funkcjonować jako samodzielna instytucja. Do roku 1993 przeniesiono wszystkie działy biblioteki do Tucholskiego Ośrodka Kultury przy pl. Zamkowym 8. W 1994 r. zlikwidowano Filię Biblioteczną w Kiełpinie, a w 1997 w Legbądzie. Zbiory likwidowanych filii przekazano bibliotekom szkolnym.
W wyniku zmiany formy organizacyjnej działalności kulturalnej prowadzonej przez Gminę Tuchola Uchwałą Rady Miejskiej utworzono z dniem 1.10.2002 r. dwie samodzielne instytucje – Tucholski Ośrodek Kultury i Miejską Bibliotekę Publiczną. Biblioteka otrzymała 14,58% udziału we własności budynku przy pl. Zamkowym 8 oraz 14,58% udziału w użytkowaniu wieczystym gruntu. Biblioteka oprócz zadań o zasięgu gminnym wykonuje również zadania powiatowe na mocy porozumienia ze Starostwem Powiatowym. W ramach tych zadań zostały wyposażone i udostępnione czytelnikom bezpłatnie stanowiska komputerowe z dostępem do internetu, programy komputerowe, na bieżąco opracowywana jest bibliografia regionalna. W obiekcie funkcjonuje wypożyczalnia dla dorosłych, czytelnia oraz filia dla dzieci i młodzieży. Biblioteka prowadzi również jedną filię:
- Filia Biblioteczna w Raciążu – 89-502 Raciąż; ul. Wczasowa 1