Rok Kobiet Odważnych: Artykuły

Waleria Drygałowa Jjako dziennikarka publicystyczna „Ilustrowanego Kuriera Polskiego” szczególnie zajmowała się tematyką związaną z Bydgoszczą i regionem. Spod jej pióra wyszło wiele artykułów traktujących o dziejach miasta nad Brdą, a także o zbrodniach niemieckich popełnionych na mieszkańcach Pomorza.

30 października 2024 w Urzędzie Marszałkowskim w Toruniu zostały wręczone nagrody w konkursie „Tu jest super! Tu jest filmowo!”. Nagrody i wyróżnienia wręczała przewodnicząca Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego Elżbieta Piniewska.

Do 14 listopada 2024 r. można zgłaszać wiersze inspirowane postacią i postawą życiową Haliny Konopackiej (1900–1989) – lekkoatletki, złotej medalistki olimpijskiej (Amsterdam 1928 r.), poetki – charakteryzującą się troską o zachowanie harmonii między rozwojem fizycznym i duchowym człowieka. Konkurs adresowany do uczniów 7–8 klas szkół podstawowych i wszystkich klas szkół ponadpodstawowych z województwa kujawsko-pomorskiego.

W Roku Kobiet Odważnych Województwa Kujawsko-Pomorskiego, ustanowionym przez Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego, przybliżamy sylwetkę honorowej obywatelki Bydgoszczy – Teresy Ciepły. Nikt w dziejach kujawsko-pomorskiej lekkiej atletyki nie ma więcej medali – ona zdobyła trzy medale olimpijskie!

Pod koniec 2019 r. światło dzienne ujrzało wydawnictwo zatytułowane Mapy czasu. Opowiada historię opartą na wspomnieniach Anny Jachniny, bydgoszczanki, której losy były inspiracją do spotkania twórczego kilku artystów. Rzecz ma formę słuchowiska na płycie winylowej.

Jest to wydarzenie interdyscyplinarne, składające się z części wystawienniczej oraz działań filmowych, literackich, plenerowych, wykładowych i warsztatowych. Tegoroczna, piąta odsłona cyklu „Sztuka Świata” została poświęcona wyjątkowemu tematowi, jakim jest sztuka kreowana przez kobiety – autorki twórcze i inspirujące.

Około 1918 r. zamieszkała w Bydgoszczy. W Bydgoszczy udzielała się społecznie i charytatywnie m.in. w Czerwonym Krzyżu (potem PCK) oraz w Polskim Białym Krzyżu; chętnie ofiarowała swoje obrazy na cele dobroczynne.

Zadebiutowała w 1887 r. w teatrze krakowskim. W mieście nad Brdą założyła Dom Aktora i Szkołę Dramatyczną. Działała także społecznie.

Była patriotką i „kobietą czynu”. Już w okresie pruskim organizowała akcje charytatywne, a także zajmowała się edukacją biednych dzieci i opracowywaniem polskich elementarzy, należała również do zakonspirowanej komórki Polskiej Rady Ludowej.

Urodziła się w majątku Karnkowo koło Lipna. Była najmłodszą córką Ignacego i Pelagii, hrabiny z Czackich. Od lat 20. XX w. angażowała się w życie społeczno-kulturalne i wojskowe miasta.

Gentil-Tippenhauer była jedyną polską dziewiętnastowieczną tłumaczką dzieła Williama Szekspira. Udzielała się także charytatywnie, jako członkini Konferencji św. Wincentego a Paulo przy kościele księży Misjonarzy w Bydgoszczy. Tłumaczka spędziła w mieście nad Brdą przynajmmniej 18 lat swojego życia.

Dzieciństwo spędziła na tropikalnej wyspie Haiti. Na początku lat 20. XX w. mieszkała w Bydgoszczy. Prace plastyczne Gentil-Tippenhauer znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem i Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.

Urodziła się w Warszawie. Była aktorką m.in. Teatru Polskiego w Łodzi i w Kijowie. W okresie poprzedzającym powrót Bydgoszczy do macierzy należała do teatru plebiscytowego (objazdowego) pod kierunkiem Ludwika Dybizbańskiego. W roku 1954 została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Uśmiech, empatia i pełne poświecenie dla pacjentów – tak w pamięci mieszkańców Grudziądza zapisała się pani doktor Salomea Sujkowska. Lekarka ale także Społeczny Opiekun Zabytków.

Jej ojciec książę Karol Radziwiłł, pan na Nieświeżu zadecydował, że Maria wyjdzie za hrabiego Witolda Skórzewskiego, którego dobra były zacne, ale Skórzewscy nie mogli pochwalić się rodowodem godnym Radziwiłłów, a ich rezydencje leżały hen, gdzieś na dalekiej Wielkopolsce.

Zadebiutowała w 1918 roku w czasopiśmie „Pro arte et studio”; w artykułach i opowiadaniach przywoływała Ciechocinek, który nazywała solankowym krajem. W 1938 roku otrzymała Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury.

W 1894 Maria założyła Zgromadzenie Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej, opracowała jego konstytucję oraz podręczniki ascetyczne, wychowawcze i praktyczne. W domach, którymi kierowała, już jako siostra Maria, dziewczęta przygotowywano do samodzielnego życia. 1997 roku papież Jan Paweł II ogłosił ją błogosławioną.

Międzywojenny Grudziądz słynął ze świetnych sportowców, odnoszących sukcesy na zawodach w kraju i za granicą. Warto pamiętać o Zofii Staruszkiewicz, członkini grudziądzkiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, która w wieku 18 lat zdobyła mistrzostwo Polski w lekkoatletyce!

Uczyła dzieci języka polskiego i historii a także wspierała finansowo niezamożnych uczniów, umożliwiając im edukację. Za pracę społeczną została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi.

Przez cały okres międzywojenny była „prawą ręką” dyrektora Witolda Bełzy. Jako kierowniczka działu uzupełniania, gromadzenia i opracowywania dbała o główny, bydgoski księgozbiór. Książkom poświęciła przeszło 40 lat życia.

W czasie II wojny światowej pracowała w getcie warszawskim w Radzie Żydowskiej jako telefonistka i maszynistka. Współtworzyła podziemne archiwum, tzw. Archiwum Ringelbauma dotyczące akcji likwidacyjnej getta.

Aktywnie działała w komisjach oświaty, ochrony pracy i opieki społecznej. Szczególnie zaangażowała się w projekt ustawy o ludowych szkołach rolniczych, zaakceptowany przez sejm w lipcu 1920 roku.

Urodzona w Inowrocławiu, zadebiutowała w sali koncertowej w Wittenberdze, a w wolnej Polsce w Filharmonii Warszawskiej. W czasie II wojny światowej konsekwentnie odmawiała udziału w oficjalnych koncertach, równocześnie brała udział w tajnym życiu okupowanej przez Niemców Warszawy.

W czasie wojny była żołnierzem KG ZWZ-AK, kurierką, emisariuszką, jedyną kobietą pośród 316 cichociemnych, brała udział w powstaniu warszawskim.