Wystawa i panel dyskusyjny w ramach Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Sytuacje/Relacje

Panel dyskusyjny + wystawa Iwony Lemke-Konart czym, straciłam, najbardziej, zyskałam, naj-częściej, gdzie, czym, prola w ramach Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Sytuacje/Rela-cje.

Iwona Lemke-Konart konceptualistki performerki, fotografki, autorki, filmów przedstawi-cielki awangardy lat 80. XX w. Urodziła się w Bydgoszczy. Dom jej dziadków, w którym się wy-chowała, mieścił się na ulicy Szopena. Jej wczesnym medium była fotografia, potem zainteresowała się również filmem eksperymentalnym i performance. Na przełomie lat 70. i 80. artystka studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, na którym w latach 1980-1981 organizowała nieoficjalne spotkania młodych twórców tego czasu pod hasłem: „Przypomnienie, przewidywanie”. Aktywność artystyczna Iwony Lemke-Konart oraz jej udział w plenerach artystycz-nych w Miastku i Osieku przekładały się na szerokie kontakty z najciekawszymi twórcami i teorety-kami tamtych czasów, między innymi artystami Łodzi Kaliskiej, Warsztatu Formy Filmowej, Grupy 111, Jackiem Kryszkowskim, z którym współpracowała w Toruniu, a także Jerzym Ludwińskim, Ja-nuszem Bogusławskim, Andrzejem Kostołowskim. Od wczesnych lat studenckich Iwona podejmo-wała artystyczną polemikę z artystami mainstreamowymi. Odnosiła się krytycznie do zdominowa-nego przez męskie patriarchalne relacje rynku sztuki, nierzadko używała również dużo subtelniejszej ironii jako środka wyrazu. Tworzyła autoportrety, fotografie socjologiczne, performance dokame-rowe, filmy eksperymentalne. W środowisku uczelnianym spotkała się z całkowitym niezrozumie-niem, a nawet ostracyzmem. W roku 1985 artystka wyjechała do Kanady, co przerwało ciągłość jej kariery artystycznej i na wiele lat została zapomniana. W opracowaniach na temat sztuki lat 80., a w szczególności Kultury Zrzuty nazwisko Lemke pojawia się, jednak nie na tyle często, co na przykład współpracującego z nią Kryszkowskiego. Po dwutysięcznym roku na nowo wzrosło zainteresowanie sztuką Iwony Lemke-Konart, a jej filmy prezentowane były na wystawie w „Architecture of Gender: Contemporary Women’s Art in Poland. The Kitchen” w Nowym Jorku oraz pokazach w Warszawie, Berlinie, Londynie, Tokyo.

Panel SZ(T)UKA KOBIET. Odkrywanie, odzyskanie, przywracanie, wznawianie.

Tematem panelu jest problem znikania artystek z historii sztuki; tworzących kobiet, które podobnie jak Iwona Lemke-Konart zostały wymazane z patriarchalnego zapisu artystycznych dokonań. Zaproszone gościnie reprezentantki różnych dziedzin: sztuk wizualnych, teatru, literatury będą się dzielić swoimi naukowymi doświadczeniami, ale również wspólnie zastanowią się nad przyczynami zjawiska wymazywania znaczących artystek z historii i sposobami przywracania ich obecności. Dyskusja sięgnie również XIX wieku i losów pionierek polskiej sztuki współczesnej, które z wielką determinacją walczyły nie tylko o miejsce w historii, ale również o prawo do edukacji i niezależność ekonomiczną.

Od maja do września 2023 roku w Muzeum Narodowym w Warszawie można było zobaczyć wystawę „Bez gorsetu. Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku” przedstawiającą rzeźby twórczyń sztuki polskiej XIX wieku w kontekście współczesnej im Camille Claudel. Kuratorka wystawy Ewa Ziembińska w trakcie dyskusji opowie o koncepcji i narracji wystawy. Inne spojrzenie na losy francuskiej rzeźbiarki przedstawi Kamila Kalamut, artystka, kulturoznawczyni związana z Instytutem im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu. Artystka stworzyła spektakl „Camille” oparty na życiorysie Camille Claudel. Spektakl będzie można obejrzeć podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Sytuacje-Relacje w Bydgoszczy 26 listopada 2023 na scenie Teatru Polskiego w Bydgoszczy.

Zaproszona do dyskusji Apolonia (Pola) Dwurnik, malarka, graficzka, prezeska Fundacji Edwarda Dwurnika jest córką dwojga znaczących polskich artystów, malarza Edwarda Dwurnika oraz fotografki Teresy Gierzyńskiej. Apolonia Dwurnik od dziecka była uczestniczką wielu wydarzeń związanych z życiem artystycznym skupionym wokół jej rodziny. Jej głos i doświadczenie będą cennym uzupełnieniem dyskusji o roli tworzących kobiet i ich możliwościach rozwoju wobec męskiej dominacji awangardy w sztuce.

Perspektywę rozszerzy Urszula Chowaniec zajmująca się teorią literatury i kultury, badaczka historii żydowskiej i queeru. Naukowczyni stawia pytanie o to, jak uruchamiać i tworzyć platformy przywracające kobiety zapomniane. W jaki sposób tworzyć systemy odzyskiwania treści nierzadko wypartych, pomijanych i wykluczonych.

Dyskusję poprowadzi Dorota Chilińska, artystka wizualna, aktywistka i feministka, kuratorka. Autorka wielu wydarzeń promujących współczesną sztukę kobiet. Iwona Lemke-Konart połączy się z panelistkami online z Kanady.

Organizacja wydarzenia:

Dorota Chilińska, Arleta Szatkowska, Stowarzyszenie Teatralne Juvenkracja.

Projekt współfinansowany przez Miasto Bydgoszcz.