“ŚWIAT BURSZTYNU” – WYSTAWA

Wystawa „Świat bursztynu” przygotowana została przez Dział Bursztynu PAN Muzeum Ziemi w Warszawie. Obejmuje ona tematy: bursztyn bałtycki (geneza, występowanie, wykorzystanie), żywice świata, bursztyn w medycynie oraz imitacje bursztynu (ponad 500 eksponatów). Wystawie towarzyszą plansze edukacyjne i wybrane plakaty o tematyce bursztynowej.

Kolekcja bursztynu obejmuje pond 30 tysięcy okazów i jest jedną z największych na świecie. Powstawała od 1950 roku w wyniku zakupów, darów, badań terenowych oraz wymiany.

Bursztyn bałtycki, zwany przez mineralogów sukcynitem, to sfosylizowana żywica drzew iglastych, które rosły na brzegach zbiorników wodnych w czasie eocenu, około 40 milionów lat temu. Znajdowane w nim inkluzje roślinne i zwierzęce pozwalają, odtworzyć środowisko w którym rosły żywicujące drzewa. Proces powstawania bursztynu z płynnej żywicy związany jest z czasem i odpowiednim środowiskiem. Człowiek wykorzystywał właściwości bursztynu do różnych celów – wykonywano z niego ozdoby ciała i domu, a dym o charakterystycznym zapachu wydzielający się w trakcie spalania wykorzystywano do obrzędów oczyszczających pomieszczenia mieszkalne i chorych, służył także do komunikacji z bogami.

Wystawa pokaże pochodzenie bursztynu, miejsca jego występowania, inkluzje roślinne i zwierzęce oraz wykorzystanie surowca od czasów przedhistorycznych do współczesności.

Żywice świata do których zalicza się sukcynit, występują na całym świecie. Są one podobne do bursztynu bałtyckiego i jednocześnie bardzo się od niego różnią. Każdy rodzaj żywicy kopalnej powstawał w specyficznych warunkach geologicznych i klimatycznych. Z drzew macierzystych rosnących w określonym miejscu, a dalsze losy żywicy – przebywanie w środowisku lądowym lub morskim, spowodowały charakterystyczne zmiany. Prezentowane na wystawie okazy pochodzą z jednej z największych tego typu kolekcji.

Bursztyn w medycynie wykorzystywany był już w starożytności i stosuje się go po dzień dzisiejszy. Wykorzystuje się bursztyn w różnej wielkości bryłkach, w różnym stopniu rozdrobnienie, ale również wyciągi z bursztynu, produkty suchej destylacji bursztynu w medykamentach, ale również w kosmetykach.

Część wystawy dotycząca Imitacji bursztynu pokazuje czym zastępowano bursztyn. Ozdoby bursztynowe gdy były modne stanowiły symbol prestiżu i były trudno dostępne. Usiłowano znaleźć substancje, które mogły go udawać np. żółte szkło, żółte sztuczne tworzywa i inne żywice.

Kurator wystawy – Katarzyna Kwiatkowska, kierownik Działu Bursztynu Polska Akademia Nauk Muzeum Ziemi w Warszawie

https://mz.pan.pl/pl/home/