Spotkanie autorskie promujące książkę Ilustrowany przewodnik po cmentarzu Starofarnym w Bydgoszczy, Marek K. Jeleniewski

Prowadzenie: Wojciech Sobociński

„Drogi Czytelniku, z prawdziwą przyjemnością zapraszam do lektury przewodnika po najstarszym miejskim cmentarzu, na którym spoczywają wielcy i zasłużeni obywatele naszego miasta. To niezwykłe kompendium wiedzy o czasach, w których żyli, o nich samych, ale także o ich zasługach dla rozwoju Bydgoszczy. Tym bardziej cenne, że jest pierwszym tego typu opracowaniem poświęconym w całości nekropolii, która od dwudziestu pięciu lat otoczona jest szczególną troską wszystkich mieszkańców poprzez coroczną kwestę publiczną na rzecz ratowania tamtejszych zabytków. [...] Dziękuję Panu dr. hab. Markowi K. Jeleniewskiemu za ogrom pracy, którą włożył w zebranie tylu istotnych, często nieznanych dotąd faktów. […] Słowa podziękowania kieruję również w stronę Domu Wydawniczego „Margrafsen” – niezwykle zasłużonego w publikowaniu interesujących pozycji o Bydgoszczy, zawsze wydanych z dużą pieczołowitością i dbałością o szatę graficzną” – podkreśla Rafał Bruski, Prezydent Miasta Bydgoszczy.

Do księgarń trafił, pierwszy w bydgoskiej historii, „Ilustrowany przewodnik po cmentarzu Starofarnym w Bydgoszczy”. W przewodniku, wydanym przez Dom Wydawniczy „Margrafsen”, przybliżono m.in. życiorysy spoczywających tu: węgierskiego twórcy polskiego kolejnictwa po I wojnie światowej, którego dziadek był osobistym malarzem cesarza Franciszka Józefa I, zaś babka damą dworu cesarzowej Sisi oraz jedynej bydgoszczanki Damy Orderu Virtuti Militari i jej męża, inicjatora powstania bydgoskiej szkoły szybowcowej i zalążków klubu Lotto-Bydgostia. Jest także o Teodorze Sikorskim, znanym bydgoskim restauratorze, i Maksymilianie Piotrowskim – wybitnym malarzu. Czytelnik znajdzie tu informację o budowniczym pierwszej polskiej maszyny do pisania i pierwszym polskim naczelniku bydgoskich tramwajów. Jest o Emilu Warmińskim, Henryku Umbreicie i Felicji Gwincińskiej – jedynej spoczywającej na tym cmentarzu Honorowej Obywatelce Bydgoszczy. Jest o baronie Tomaszu Lerchenfeldzie i najbardziej bydgoskim pisarzu Jerzym Sulima-Kamińskim. Jest o powstańcach wielkopolskich i styczniowych, jest o ofiarach niemieckiego terroru, o rzemieślnikach, nauczycielach, poetach i aktorach, dawnych i nam współczesnych. Jest o wielu innych zacnych bydgoszczanach, którzy przez dwa stulecia budowali dzisiejszą Bydgoszcz. Jest o tych, o których winniśmy pamiętać po wsze czasy.

W bieżącym roku mija 45 lat, kiedy Marek K. Jeleniewski zaczął służyć Bydgoszczy i bydgoszczanom. Pracę w Policji zaczynał od patrolowania ulic, zakończył jako pełnomocnik Policji ds. integracji z Unią Europejską. Przez dwanaście ostatnich lat był równocześnie rzecznikiem prasowym i negocjatorem antyterrorystycznym. W trakcie negocjacji, które prowadził z zabójcami i sprawcami innych najgroźniejszych przestępstw, jego życie było kilkakrotnie zagrożone.

W bieżącym roku mija 30 lat od obrony doktoratu, który ukazał się w formie książki Bydgoskie wybory 1920–1939. Jego praca licencjacka i prace magisterskie również związane były z Bydgoszczą i bydgoszczanami. Rozprawa habilitacyjna nosi tytuł Życie społeczno-polityczne Dwudziestolecia międzywojennego w świetle polskiej prasy w Bydgoszczy.

W ciągu ostatnich 30 lat opublikował 26 książek naukowych i popularnonaukowych poświęconych Bydgoszczy i bydgoszczanom. To samo zagadnienie stało się tematem kilkuset artykułów w prasie naukowej i codziennej, m.in. w „Ilustrowanym Kurierze Polskim”, „Dzienniku Wieczornym”, „Expressie Bydgoskim”, „Kronice Bydgoskiej” i „Kalendarzu Bydgoskim”. Był również autorem lub współautorem audycji telewizyjnych i radiowych w TVP Bydgoszcz i Radiu PiK.

Za krzewienie wiedzy o powstaniu wielkopolskim 1918/1919 przyznano mu zaszczytny tytuł „Dobosza Powstania Wielkopolskiego”.

Obszernym artykułem na łamach „Expressu Bydgoskiego” zainicjował akcję nazwania mostów na Czyżkówku imionami Św. Antoniego i Waleriana Hypszera.

Był inicjatorem upamiętnienia w formie granitowej tablicy miejsca, gdzie znajdowały się dawne cmentarze ewangelickie przy ul. Głuchej i Siedleckiej na Czyżkówku.

Zainspirował dziennikarzy „Ilustrowanego Kuriera Polskiego” do, trwającej do dziś, corocznej kwesty na rzecz ratowania cmentarza Starofarnego w Bydgoszczy.

Ufundował i postawił kopię tablicy „Czyżkówko” w miejscu dawnego przystanku kolejki wąskotorowej. Taką samą tablicę ufundował i postawił w miejscu przystanku „Czyżkówko Las”.

Na cmentarzu Starofarnym uratował od zniszczenia i współfinansował restaurację pomnika Haliny Stabrowskiej, jedynej bydgoszczanki Damy Orderu Virtuti Militari i jej męża Kazimierza, współzałożyciela Bydgoskiej Szkoły Szybowcowej i zalążków klubu sportowego Lotto-Bydgostia.

Na cmentarzu Starofarnym uratował także od zniszczenia i sfinansował restaurację grobu Maksymiliana Maudrycha, współzałożyciela najstarszego bydgoskiego chóru „Halka”.

Wraz z prezydentem Bydgoszczy Romanem Jasiakiewiczem ufundował pamiątkową tablicę poświęconą rodowitemu bydgoszczaninowi Wolfgangowi Schmiederowi, najwybitniejszemu na świecie znawcy dzieł Johanna Sebastiana Bacha, która na początku przyszłego roku, w kolejną rocznicę jego urodzin, zostanie odsłonięta na budynku przy ul. Poznańskiej 19.

Ufundował również pamiątkową tablicę poświęconą bydgoskim artylerzystom z II baterii 11. Dywizjonu Artylerii Konnej, która zostanie odsłonięta 1 września przyszłego roku na pomniku poświęconym bohaterom szarży pod Krojantami w Krojantach.

Antrakt muzyczny:

Anna Mszanik – flet, Grzegorz Kuryła – akordeon

Program:  Jan Sebastian Bach – Preludium chorałowe BWV 639 „Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ",  Gorka Hermosa – Brehme, Astor Piazzolla – Libertango.