PRZESTRZEŃ OSOBISTA | wystawa wykładowców, doktorantów, absolwentów i studentów Katedry Grafiki Wydziału Sztuk Pięknych UMK

Graficzne multiplikowanie „przestrzeni osobistej”.

Prezentowana w Galerii Artus wystawa „Przestrzeń osobista” obejmuje wyselekcjonowane prace trzydziestu trzech artystów i artystek, działających ramach pięciu pracowni (Grafiki Multimedialnej, Litografii, Serigrafii, Wklęsłodruku i Wypukłodruku) tworzących istniejącą niemal osiem dekad Katedrę Grafiki na Wydziale Sztuk Pięknych toruńskiego uniwersytetu.

Tytułowa przestrzeń osobista jest zarazem wartością oczywistą, osobniczo doskonale zdefiniowaną, jak i czymś niewidocznym, nieoczywistym i trudnym do jednoznacznego uchwycenia, a tym bardziej do jakiegokolwiek precyzyjnego normalizowania. Tworzy swoistą sferę przejściową, a jej granica stanowi drugą, po własnej skórze, „porowatą” barierę między „ja” i zewnętrznością. Filtrując  niepotrzebne lub niepożądane bodźce sygnalizuje potencjalne i bezpośrednie zagrożenia.  Choć  trwale przypisana jest konkretnej osobie i powiązana ściśle z jej świadomością własnej cielesności, to w pełni definiuje się dopiero poprzez pryzmat interpersonalnych relacji i społecznego osadzenia w świecie. W tej perspektywie osobista przestrzeń jest również bardzo specyficznym środowiskiem zwrotnej komunikacji z ową „zewnętrznością”. To w niej operujemy choćby mową ciała  i komunikujemy się z „innymi” poprzez pozy, gestykulację czy sam ruch. Jest więc jak hybryda wielowarstwowego, wielofunkcyjnego filtra z przekaźnikiem. Co istotne, przez swoją złożoną naturę ujawnia zarówno cechy pierwotne, wręcz atawistyczne, jak i wyraźnie ewolucyjny charakter.

Czy w sztuce da się wygenerować jakąś formę/ekwiwalent osobistej przestrzeni? To zależy od samej twórczej osoby, od tego jak definiuje samą siebie poprzez akt twórczy czy artystyczne działanie. Często jest tak, że świadomie odrzuca ów osobisty kokon i tworząc pozwala wejść „innemu” we własny  obszar intymności. Poprzez swoje prace czy działania pozwala „dotykać się”. Nie selekcjonuje ani nie reglamentuje symbolicznego dostępu do siebie (skrajnym tego przykładem jest „użycie” w twórczym działaniu własnego ciała). Równie często jednak sztuka staje się swoistym buforem dla własnych przeżyć i emocji. Pozwala pośredniczyć w konfrontacji z zewnętrznym światem. Wówczas jak najbardziej pełni ona rolę zarówno dosłownej, jak i symbolicznej przestrzeni osobistej. Jej konstruowanie ściśle powiązane jest z samym procesem twórczym, w którym artysta może uzewnętrznić swoje emocje i pozostawić ich ślad na przynależnych do zewnętrznego świata artefaktach.

Prezentowana w Dworze Artusa wystawa „Przestrzeń osobista” to zarazem prezentacja różnorodności i twórczego potencjału pracowników i studentów Katedry Grafiki WSzP UMK, sumy indywidualnych postaw twórczych, jak i ciche zwrócenie uwagi na specyfikę samej grafiki artystycznej. Charakterystyczny dla niej proces twórczy bardzo sprzyja tworzeniu na poziomie fizycznym oraz mentalnym osobistych przestrzeni artystycznych. Będąca jego „synonimem” matryca staje się swoistym przekaźnikiem wszystkiego co wewnętrzne, jednocześnie jest w stanie przyjąć na siebie i utrwalić wszelkie ślady twórczego „dotyku”. To za jej pomocą określone zostają ramy owej osobistej przestrzeni. Można też na prezentowaną w Dworze Artusa wystawę spojrzeć w szerszej perspektywie, w której tytułowa przestrzeń osobista definiować będzie społeczność rozumianą jako jeden złożony organizm, posługujący się specyficzną formą artystycznej komunikacji z zewnętrznym światem.

Sebastian Dudzik

Lista autorów prac, prezentowanych na wystawie:

Pracownia Grafiki Multimedialnej
Zdzisław Mackiewicz
Jakub Jaszewski
Jakub Wawrzak
Justyna Bogucka
Natalia Szmańda
Maja Stawicka-Pipowska
Zuzanna Gralik

Animacje do prezentacji na TV po 3 na każdym w pętli:
Agata Wyrwicka „0” (2020)
Julia Wojciechowska „Gerris Lacustris” (2020)
Weronika Olejko „Granice ideału” (2021)
Anna Łukaszewicz „W owczej skórze” (2023)
Julia Sieczkowska „Wstążki” (2023)
Kamil Jakóbiak „Transgresja” (2023) 

Pracownia Litografii
Piotr Gojowy
Tomasz Barczyk
Nina Marszalek
Melania Majkowska
Joanna Jaszkowska
Zuzanna Kocińska
Wiktoria Sendurkiewicz
Albert Piotrowski-Pawlikowski

Pracownia Serigrafii
Agata Dworzak-Subocz
Piotr Czyż
Marta Zatylny
Martyna Makowska
Marta Kotewicz
Barbara Chmara
Natalia Dusza
Karolina Wojciechowska 

Pracownia Wklęsłodruku
Marek Zajko
Oksana Budna-Kaczor
Agata Burzyńska
Andżelika Miszczuk
Elżbieta Janusz
Dagmara Sadowska
Waleria Suchowiecka
Roksana Żelazkiewicz
Natalia Kwiatkowska
Izabela Stenka

Pracownia Wypukłodruku
Marek Basiul
Michał Rygielski
Jagoda Jaworska
Dawid Ławicki
Martyna Rzepecka
Magdalena Lipowiec
Alicja Lasota
Karol Michalski
Anna Mandziak
Paulina Jaworska

Wystawa czynna od 15 do 27 czerwca 2024 roku w Galerii Artus codziennie w godzinach od 13:00 do 19:00 | Wstęp wolny