PROGRAM NA I KWARTAŁ 2019

Program na I kwartał 2019:

WYSTAWY:

/ do 06.01.2019

„Bifor 2. Wielki powrót” – wystawa zbiorowa

Rafał Boettner-Łubowski „Rozważania autotematyczne 2017–2018”

/ Filip Wolak „Ponad zimą” (11.01–17.02.2019)

otwarcie wystawy: 11.01.2019 (piątek), godz. 18.00 – wstęp wolny

Filip Wolak wykorzystuje doświadczenia fotografa i pilota, tworząc wyjątkowe zdjęcia świata widzianego z góry. Jego zdjęcia są owocem połączenia pasji latania z miłością do fotografii, a pokazywanie piękna świata widzianego z lotu ptaka to naturalna konsekwencja patrzenia na zwyczajne rzeczy z innej perspektywy. „Ponad Zimą” to przestrzeń, w której rzeczy przyjmują niecodzienne kształty, kontrastujące z czystym tłem ośnieżonej ziemi. Fotografowane obiekty są często rozpoznawalne dopiero poprzez rzucany przez nie cień, inne – wymagają wpatrzenia się w detale. „Zima ma szczególne walory estetyczne” – podkreśla fotograf w jednym z wywiadów. „Śnieg jest jak biała kartka, na której można rysować, puszczać wodze fantazji".

Za fotografię ośnieżonego Central Parku Filip Wolak zdobył Sony World Photography Awards 2016 w kategorii „Architektura” i dołączył tym samym do grona laureatów największego na świecie konkursu fotograficznego, do którego zgłoszonych zostało ponad 230 000 zdjęć. W 2017 i 2018 roku dopisał do swojego dorobku dwa kolejne prestiżowe wyróżnienia: PX3: Prix de la Photographie Paris i International Photography Awards.

Filip Wolak urodził się w Toruniu. Jest fotografem, pilotem i instruktorem lotniczym. Od 2000 roku mieszka w Nowym Jorku, gdzie rozpoczął swoją przygodę z awiacją, zdobywając zawodową licencję pilota. Dziś pracuje jako fotograf, a jego prace są publikowane w największych światowych tytułach. Za serię reportaży z klubów nocnych Nowego Jorku został wyróżniony tytułem Coolest Nightlife Photographer (Najfajniejszy Fotograf Sceny Klubowej) przez magazyn „Time Out New York” oraz Most Influential (Najbardziej Wpływowy) przez „Lens Magazine”. Współpracuje także z największymi nowojorskimi muzeami, takimi jak The Met, Guggenheim Museum, Whitney Museum of American Art.

/ Filip Pręgowski „Horyzont zdarzeń” (11.01–24.02.2019)

otwarcie wystawy: 11.01.2019 (piątek), godz. 18.00 – wstęp wolny

Wystawa „Horyzont zdarzeń” jest próbą wyobrażenia rzeczywistości, które istnieją, lecz znajdują się poza zasięgiem naszego doświadczenia. Dysponując jednie skromnymi śladami w postaci barwnych, abstrakcyjnych wzorów generowanych przez radioteleskopy, wiemy o istnieniu światów, których  nigdy nie będziemy mogli doświadczy. Tęsknota za rzeczywistością, która będąc całkowicie niedostępną, jednocześnie na tysiące sposobów potwierdziła swoje istnienie, wzmaga wyobraźnię, rozwija naukowe i pseudonaukowe spekulacje, pobudza literaturę i kino science-fiction. Fantazje na temat światów istniejących gdzieś w przestrzeni kosmicznej są także naturalnym polem operowania wzniosłości, kategorii estetycznej spopularyzowanej pod koniec XVIII wieku, odnoszącej się do potęgi i nieskończoności natury, jej wielkości nie tylko fizycznej, ale także moralnej. Współczesne rozumienie wzniosłości sytuuje ją na granicy naszych możliwości poznawczych, oznacza refleksję na temat „nieprzedstawialnego”, dotarcie do tytułowego horyzontu zdarzeń. (Filip Pręgowski)

Filip Pręgowski – urodzony w 1973 roku. Studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w dziedzinie konserwacji dzieł sztuki. Zajmuje się malarstwem, teorią sztuki, historią i teorią krytyki artystycznej. Asystent w Zakładzie Historii Sztuki Nowoczesnej UMK. Autor indywidualnych wystaw malarstwa oraz uczestnik ogólnopolskich i międzynarodowych wystaw zbiorowych i pokonkursowych. Autor publikacji na temat sztuki współczesnej; do jego głównych zainteresowań badawczych należy współczesne malarstwo amerykańskie.

/ Agnieszka Błędowska „Rozproszone strategie” (11.01–24.02.2019)

otwarcie wystawy: 11.01.2019 (piątek), godz. 18.00 – wstęp wolny

Propozycja Agnieszki Błędowskiej to wystawa obiektów, obrazów, wydruków oraz unikatowych gier planszowych inspirowanych aktualnymi wydarzeniami. Tytuły poszczególnych prac i ich motywy przewodnie odpowiadać będą pojęciom występującym w mechanice gier planszowych: kontrola obszaru, rozgrywka asymetryczna, drużyny i sojusze, ruch z punktu do punktu, podnieś i dostarcz, odgradzanie, igranie z losem… Autorka pisze: „Inspiruje mnie zjawisko imigracji, szeroko pojęte. Napływ imigrantów to jeden z kryzysów, przed którym staje Europa. I będzie się on pogłębiał”. I dodaje: „Planuję zrobienie gry planszowej pt. Jak zostaje się uchodźcą? – dzięki jej narracji potencjalny gracz postawi się w sytuacji i miejscu kogoś, kto traci dom, doświadcza wojny, kataklizmu, ekonomicznego wykluczenia, zagrożenia, przemocy – musi uciekać. Aktualne wątki pojawiają się również w kolejnej pracy: Rozgrywka asymetryczna – czerwono-białej układance z kwadratów do przewieszania i tworzenia różnych wzorów. Gra odnosi się do ksenofobii, strachu, odgradzania się od świata, ochrony terytorium”.

Agnieszka Błędowska – w latach 1988–1993 studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (obecnie UAP) w Poznaniu na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby. Dyplom obroniła w 1993 roku w Pracowni Rysunku. W latach 1993–2003 asystentka w Pracowni Intermediów prowadzonej przez dr hab. Tomasza Sikorskiego w Instytucie Sztuk Wizualnych w Zielonej Górze. W latach 2005–2015 starszy wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Głogowie. W latach 2007–2017 adiunkt na Wydziale Artystycznym w Wyższej Szkole Umiejętności Społecznych w Poznaniu. Od 2017 adiunkt w Katedrze Wzornictwa ZUT w Szczecinie.

/ Maciej Andrzejczak & Dawid Marszewski „Półśrodki” (01.03–28.04.2019)

kuratorka: Marta Smolińska

otwarcie wystawy: 01.03.2019 (piątek), godz. 18.00 – wstęp wolny

Czym mogą być półśrodki w sztuce? Maciej Andrzejczak i Dawid Marszewski są twórcami, którzy intensywnie kręcą się wokół malarstwa. Poruszają się w orbicie epoki postmedialnej, postkonceptualnej i postinternetowej oraz w aurze nowego materializmu. Świat sztuki bywa jednak przewrotny. Paradoksalnie okazuje się czasem, że nie środki, a półśrodki prowadzą do bardziej inspirujących rozwiązań. Zatrzymanie się w pół kroku, pozostanie przy wstępnym modelu, zdanie się na szablon, korzystanie z czegoś, co już gotowe – to tylko kilka strategii wdrażania półśrodków, stosowane przez Andrzejczaka i Marszewskiego. Coś, co tymczasowe, niedopełnione, prowizoryczne, niedorobione może być kompletne w takim właśnie stanie. Maria Peszek w jednym z wywiadów z 2014 roku podkreślała: „Półśrodki nie są dla mnie ciekawe. Jestem dość wyrazistą osobą i używam wyrazistych środków”. Mimo że kocham Peszek, to tym razem jej nie wierzę. Półśrodki też mogą być wyraziste. (Marta Smolińska)

/  Paweł Franciszek Jaskuła „אo /alef zero/” (01.03–28.04.2019)

otwarcie wystawy: 01.03.2019 (piątek), godz. 18.00 – wstęp wolny

Wystawa ta jest jedną z nieskończoności w diaphanalnym continuum cyklu wystaw #000000. Jest próbą kontaktu z otaczającym nas metafizycznym światem, symptomem wyrywającym się z ogółu, by wciągnąć nas w nieskończoność. Projekt #000000 jest próbą polemiki z pojęciem czerni samej w sobie, czerni w malarstwie, a także statusem obrazu jako obiektu, ale też powierzchni o potencjale metafizycznym. Tytułowe #000000 jest umownym zapisem najgłębszej czerni w programach graficznych, takich jak Photoshop i inne. Jest zatem symbolem absolutnej czerni, która fizycznie/wizualnie nie może być osiągnięta. Stworzenie, jak i zbliżenie się do mitycznej czarnej dziury, miejsca, z którego nie ucieknie żadne światło, zdaje się być niemożliwym. Paradoks i zależność współistnienia światła i cienia z punktu widzenia metafizycznego, jak i fizycznego, zmusza nas do znalezienia innej drogi zrewidowania teorii wszechświata, jak i rzeczywistości diaphanalnej/metafizycznej. Media artystyczne zdają się w tej sytuacji być uzasadnioną drogą środka. (Paweł Franciszek Jaskuła)

Paweł Franciszek Jaskuła – urodzony w 1993 roku w Poznaniu. W 2012 ukończył liceum Sióstr Urszulanek w Pniewach i rozpoczął studia licencjackie na kierunku malarstwo na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. Czterokrotny laureat stypendium rektora UAP dla najwybitniejszych studentów. Nominowany do nagrody Market Art organizowanej przez Stary Browar w roku 2013. Czterokrotnie nominowany do nagrody artystycznej Nowy Obraz/ Nowe spojrzenie. Nominowany do nagrody fundacji Trzy Mosty w Warszawie w 2015 oraz zdobywca głównej nagrody w 2016 roku w tymże konkursie. W 2017 roku ukończył studia magisterskie na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu z oceną celującą za pracę dyplomową pod tytułem ETHER zrealizowaną pod opieką prof. Andrzeja Zdanowicza, oraz, pod opieką prof. Marty Smolińskiej, za pracę teoretyczną „Światło jako architekt świata. Diaphanum jako mediator między fizyką na metafizyką”, za którą to został nominowany do najlepszej pracy teoretycznej na UAP w roku 2016/2017. W swej twórczości zajmuje się pojęciem diaphanum oraz autorskim zagadnieniem atmosferyki, które określa, jako równoległa historyczno-emocjonalna przestrzeń; metafizyczne uderzenie nasiąkniętej przeszłością codzienności. Zajmuje się również fotografią analogową, z której czerpie, zasilając inne pola swej aktywności artystycznej.

/ „Życie w wyobraźni” – wystawa zbiorowa (01.03–28.04.2019)

artyści/artystki: Bogusz Bogatko, Piotr Bosacki, Marta Buczkowska, Lim Cha, Marco Giordano, Diego Marcon, Józef Robakowski, Rozdzielczość Chleba, Claudia Sinigaglia, Gabriele de Santis, Tytus Szabelski

kuratorka: Dobrosława Nowak

otwarcie wystawy: 01.03.2019 (piątek), godz. 18.00 – wstęp wolny

Zuchwałym byłoby stwierdzenie, że próby ustanowienia granicy między tym, co jest, a czego nie ma lub „raczej nie ma”, są w sztuce czymś nowym. Dyskurs toczy się co najmniej od starożytności. W XXI wieku nabiera jednak większego znaczenia, bo silniej niż kiedykolwiek określa nasze społeczne być albo nie być. W czasach „postprawdy”, słowa roku 2016 według słownika oksfordzkiego, definiowanej jako wyższość wyobrażeń i emocji dotyczących danego zjawiska nad jego obiektywnym kształtem, nie zaskakuje ogrom indywidualnych poszukiwań. Odwołując się do założenia katastrofizmu oświeconego, że pewne jest tylko to, co niemożliwe, autorstwa współczesnego francuskiego filozofa Jean-Paula Dupuy, warto wzorem jego koncepcji pochylić się nad rozwinięciem hipotezy.

Do udziału w wystawie zaprosiłam artystów zainteresowanych istnieniem granic między wybranym przez siebie zakresem rzeczywistości i nierzeczywistości. Prace dotyczą przestrzeni psychologicznych, emocjonalnych, wizualnych i, powiedzmy, ogólnych. Dla twórczości każdego z nich znamienna jest chęć zbadania ów granicy, przy lekkości rozważań nie dopominających się odpowiedzi. (Dobrosława Nowak)

WYDARZENIA:

12.01.2019 (sobota), godz. 16.00

Spotkanie z fotografem Filipem Wolakiem

prowadzenie: Magda Kujawa

wstęp wolny

20.01 (niedziela), godz. 12.00

Oprowadzanie po aktualnych wystawach

wstęp wolny

12.02 (wtorek), godz. 18.00

Złe przeczucia. O obrazach katastrofy we współczesnym malarstwie amerykańskim – wykład dra Filipa Pręgowskiego

wstęp wolny

Współczesna kultura czasem objawia swój dekadencki charakter. Tak też bywa z współczesnym malarstwem, gdy sięga po wizerunki katastrofy, zniszczenia, wywołując nie tylko niepokój, ale także operując poczuciem wzniosłości i melancholii. Wykład będzie dotyczył przykładów twórczości amerykańskich malarzy wywodzących się ze środowiska  California Institute of the Arts, jak Ed Ruscha, Jack Goldstein, David Salle, Troy Brauntuch czy Robert Longo. W ich malarstwie, należącym do tradycji pop-artu bądź z niego się wywodzącym obserwujemy rozmaite obrazy katastrofy albo jej przeczucia, które jednocześnie uwodzą swoją wizualną atrakcyjnością.

Filip Pręgowski – teoretyk sztuki i malarz, asystent w Zakładzie Historii Sztuki Nowoczesnej UMK.

19.02 (wtorek), godz. 18.00

Projekcja filmu „Archikosmos” i wykład dra Ryszarda Nakoniecznego o „kosmicznej” architekturze śląskiej

wstęp wolny

„Archikosmos” to film dokumentalny o katowickiej powojennej architekturze modernistycznej i o tym, jak era kosmicznych odkryć inspirowała śląskich architektów. Pół wieku temu Katowice nie wychowywały astronautów. Produkowały rzesze górników przodowych. W Polsce nie było jednak drugiego miasta o tak pozaziemskich horyzontach. Choć z orbitalnej perspektywy Katowice wyglądały jak gęsta chmura dymu, to tu w latach 50., 60. i 70. snuto i spełniano architektoniczne wizje marsjańskiej przystani na Ziemi, gdy cały świat oddawał się najróżniejszym rozważaniom na temat nadchodzącej kolonizacji kosmosu. Epoka zwana space age pozostawiła w Katowicach fascynujące, ale i zupełnie zapomniane dziś cywilizacyjne dziedzictwo.

Ryszard Nakonieczny (1965) – dr inż. arch., wykładowca na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W latach 2004–2011 redaktor naczelny ogólnopolskiego kwartalnika „Archivolta”. Współautor i redaktor książek: Słynne wille Polski (Praha 2013) oraz Oblicza modernizmu w architekturze (Katowice 2013). Założyciel Fundacji Dom Modernisty i organizator wielu spacerów architektonicznych, 10. edycji Festiwalu Ogrodów w Katowicach oraz kurator wystaw w Brukseli, Pradze, Ostrawie, Wrocławiu, Katowicach, Bytomiu i Sosnowcu.

10.03 (niedziela), godz. 12.00

Oprowadzanie po aktualnych wystawach

wstęp wolny

28.03 (czwartek), godz. 18.00

Wykład Anny Cymer, autorki książki „Architektura w Polsce 1945–1989” (w ramach cyklu „Architektura w Wozowni”)

wstęp wolny

„Architektura w Polsce 1945-1989 Anny Cymer jest szeroką panoramą architektury powojennej Polski – od odbudowy przez socrealizm, modernizm po postmodernizm. Jak pisze autorka, „wbrew pozorom lata 1945–1989 nie były homogeniczne – realia, w jakich działali architekci, możliwości inwestycyjne, rozwiązania stylowe czy konstrukcyjne zmieniały się na przestrzeni lat. Podobnie, jak wyjątkowo wtedy istotny dla budownictwa klimat polityczny”.

Anna Cymer (ur. 1978) – historyczka i popularyzatorka architektury, dziennikarka. Ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Pisuje zarówno do mediów popularnych, jak branżowych i specjalistycznych, m.in. do „ARCH” i portalu culture.pl. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, laureatka Nagrody Dziennikarskiej Izby Architektów RP. Warszawianka, która uwielbia Górny Śląsk, niedoszła absolwentka Studium Fotografii ZPAF. Maniakalnie fotografuje budynki.