Poza prawem – WRZESIEŃ Z JARMUSCHEM

Trzeci pełnometrażowy obraz Jarmuscha, „Poza prawem”, to nietypowa więzienna opowieść o trzech ofiarach losu, które znalazłszy się w jednej celi, decydują się na wspólną ucieczkę. W zabawne trio wcielają się Roberto Benigni, Tom Waits oraz grający wcześniej kuzyna Williego w „Inaczej niż w raju” John Lurie.

Autorem zdjęć do filmu jest Robby Müller, który odpowiadał za stronę wizualną sześciu projektów Jarmuscha. Prócz „Poza prawem”, nakręcił także „Truposza”, segmenty „Kawy i papierosów” i „Mystery Train”. Genialny operator zapisał się w historii kinematografii przede wszystkim zdjęciami do zrealizowanych wraz z Larsem von Trierem produkcji „Przełamując fale” i „Tańcząc w ciemnościach” oraz wieloletnią współpracą z Wimem Wendersem. W 2019 roku Amerykańskie Stowarzyszenie Operatorów Filmowych (ASC) umieściło „Paryż,Teksas” na liście „100 filmów będących kamieniami milowymi w kinematografii pod względem sztuki operatorskiej”. Zmarły w 2018 roku Müller przez wiele lat związany był z Festiwalem EnergaCamerimage. W 1998 roku wspólnie z Jimem Jarmuschem otrzymał Nagrodę dla Duetu Autor Zdjęć-Reżyser. Osiem lat później uhonorowany został indywidualną Nagrodą za Całokształt Twórczości. Kilkukrotnie walczył również o Złotą Żabę.

Cykl: WRZESIEŃ Z JARMUSCHEM

Jim Jarmusch, Amerykanin z Ohio zdaje się być artystą na wskroś europejskim. Jego fabuły są nieśpieszne, pozbawione hollywoodzkich fajerwerków, w swojej estetyce zbliżone do dzieł Nowej Fali, która przeszła przez nasz kontynent z ogromną siłą i wpłynęła na rozkwit kina autorskiego na całym świecie. Należący do tej grupy niezależnych twórców Jarmusch, jest bowiem nie tylko reżyserem, ale również scenarzystą, producentem, a niekiedy także montażystą, autorem zdjęć i aktorem. Dodatkowo, jest fenomenalnym kompozytorem i muzykiem, co wybrzmiewa m.in. w jego współpracy z genialnym lutnistą Jozefem van Wissemem, odpowiedzialnym za ścieżkę dźwiękową do „Tylko kochankowie przeżyją”. W swoich fabułach Reżyser ukochał sobie outsiderów, których spojrzenie na Stany Zjednoczone oferuje zupełnie inną perspektywę. W przypadku każdego obrazu główną rolę odgrywają interesujące dialogi. Jego filmy dowodzą, że proza życia ma w sobie więcej poezji niż nam się wydaje…

Wrzesień z Jarmuschem rozpoczynamy „Patersonem”, wyciszającą pochwalą zwyczajności. Następnie zaprezentujemy „Nieustające wakacje”, „Inaczej niż w raju”, „Poza prawem” i „Kawę i papierosy”, w których pojawia się bohaterka innego wrześniowego cyklu, ikona współczesnego kina – Cate Blanchett. Kolejny tydzień zainauguruje „Truposz”, psychodeliczny western z młodym Johnnym Deppem, a kilka dni później w „Nocy na Ziemi” na naszym ekranie zobaczymy m.in. Winonę Ryder. Tytułem, który 25 września zwieńczy cykl będzie „Mystery train”. Tak jak w przypadku wielu filmów Jarmuscha obraz podzielony jest na kilka różnych historii. W pierwszej z nich, w główną rolę młodego japońskiego turysty wciela się Masatoshi Nagase, który po latach powraca w roli amatora poezji w „Patersonie”. Takich powrotów w filmach Jarmuscha jest wiele. Twórca chętnie cytuje swoje poprzednie dzieła, czasem w zupełnie nieoczywisty sposób wplata stworzone wcześniej historie i postacie, tworząc tym samym własne oryginalne uniwersum.