„Ocalone”, Agnieszka Przepiórska (39. Toruńskie Spotkania Teatrów Jednego Aktora)

Teatr Baj Pomorski w Toruniu zaprasza na spektakl w ramach 39. Toruńskich Spotkań Teatrów Jednego Aktora.

OCALONE wyreżyserowane przez Maję Kleczewską to najnowszy monodram w dorobku Agnieszki Przepiórskiej i jeden z pierwszych głosów oddanych ofiarom pacyfikacji Ochoty podczas Powstania Warszawskiego. Na bazie skrawków wspomnień i dzienników pochodzących od świadków i ofiar, autor scenariusza – Piotr Rowicki – utkał historię Ireny K. ukazując fragment wielu zbrodni, jakich dopuściły się w 1944 r. odziały SS RONA, składające się głównie z dezerterów zbiegłych z Armii Czerwonej. Spektakl nie jest jednak wyłącznie historią o obozie przejściowym na Zieleniaku, ale uniwersalną opowieścią o kobietach, które doświadczyły gwałtu wojennego. Historią aktualną pod każdą szerokością geograficzną, w której toczą się działania wojenne, a gwałt jest stosowany jako forma broni. 

Irena K. z ulicy Opaczewskiej miała 12 lat, kiedy w sierpniu 1944 r. w powstańczej Warszawie pojawiły się oddziały SS RONA, spędzając cywilną ludność Ochoty na Zieleniak. Nocą pijani sołdaci wyciągali z tłumu młode i stare kobiety, małe dziewczynki i przyszłe matki, które masowo gwałcili. Wiele z nich zostało w bestialski sposób zabitych. Irence udało się przeżyć. Na osiemdziesiąt lat jej pamięć zamilkła, ale w dniu odsłonięcia pomnika „ku czci pomordowanych” wszystko do niej wróciło. Znowu była noc na Zieleniaku, krzyki dziewczynek i kobiet, których nikt nie potrafił ocalić. Znowu usłyszała swój stłumiony głos, a potem nagle zaczęła głośno mówić: „miałam wtedy wpiętą we włosy taką białą wstążkę…”.

Agnieszka Przepiórska – aktorka teatralna, serialowa i filmowa, monodramistka. W 2023 roku znalazła się na liście 100 Najbardziej Wpływowych Kobiet „Forbes Women Polska”. W tym samym roku była nominowana do tytułu Superbohaterki Wysokich Obcasów. Absolwentka Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Sztuki Teatralnej i Filmowej w Petersburgu. Od kilkunastu lat tworzy spektakle w nurcie monodramu biograficznego – bioteatru, w ścisłej współpracy z dramatopisarzem, Piotrem Rowickim. Dotąd wcieliła się m.in. w rolę Zuzanny Ginczanki, Simony Kossak i Barbary Sadowskiej (monodramy wyreżyserowane przez Annę Gryszkównę). Laureatka wielu prestiżowych nagród i wyróżnień. Za kreację w spektaklu W maju się nie umiera. Historia Barbary Sadowskiej otrzymała w 2023 roku Nagrodę im. Aleksandra Zelwerowicza dla najlepszej aktorki. Od 2021 roku zawodowo związana z Teatrem im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, gdzie można ją zobaczyć m.in. w Dziadach i Weselu w reżyserii Mai Kleczewskiej oraz w Proszę Państwa, Wyspiański umiera Agaty Dudy-Gracz. OCALONE są ósmym monodramem w jej dorobku artystycznym.

Producent: Dom Spotkań z Historią

Tekst: Piotr Rowicki
Reżyseria: Maja Kleczewska
Kostium: Konrad Parol
Muzyka: Cezary Duchnowski
Wideo: Krzysztof Garbaczewski
Choreografia: Anna Krysiak
Konsultacja merytoryczna: Sylwia Chutnik, dr Wiola Rebecka, Joanna Rolińska
Kwerenda w zbiorach Archiwum Historii Mówionej DSH i FOK: Joanna Rączka
Projekt plakatu: Alina Rybacka
Kierowniczki produkcji: Małgorzata Błasińska, Agata Kucharska (DSH), Olga Stefańska
Promocja: Kaja Stępkowska, Małgorzata Wach
Producentka wykonawcza: Katarzyna Puchalska (DSH)
Producent: Dom Spotkań z Historią
Premiera: 30.09.2024
Czas trwania: 55 min