Kątem oka - cykl wykładów o sztuce współczesnej: Wybrane nurty sztuki ukraińskiej lat dziewięćdziesiątych - wykład dr Marty Zambrzyckiej

Podczas wykładu zostaną omówione wybrane nurty, które pojawiły się w ukraińskiej przestrzeni artystycznej na przełomie lat 80. i 90. i w pierwszym dziesięcioleciu niepodległości. Będą to: malarstwo abstrakcyjne, ukraiński postmodernizm, akcjonizm i performance, a także fotografia społeczna. Wspomniana zostanie również tradycja ukraińskiego nonkonformizmu, czyli sztuki niezależnej w czasach totalitarnych, bez której nie jest możliwe zrozumienie specyfiki twórczości w okresie niepodległości.

Początek ukraińskiej transformacji wiąże się bezpośrednio ze skutkami społecznymi i kulturalnymi katastrofy czarnobylskiej oraz z osłabieniem cenzury, które umożliwiło pojawienie się w przestrzeni oficjalnej lub półoficjalnej twórców pozostających dotychczas w „undergroundzie" oraz młodszego pokolenia twórców, urodzonych w latach 60. W omawianym okresie znacznym zmianom ulegała struktura instytucjonalna sztuki ukraińskiej, od inicjatyw oddolnych, nieformalnych stowarzyszeń, squatów, prywatnych galerii, plenerów i festiwali, które zaczęły powstawać w latach 80. i 90., gdy państwo było w zasadzie pozbawione polityki kulturalnej w sferze sztuk wizualnych poprzez zdominowanie w połowie lat 90. rynku sztuki przez Centrum Sztuki Współczesnej Sorosa (z mocnym zapleczem finansowym i reklamowym, a także z nieobecnym wcześniej w Ukrainie doświadczeniem kuratorskim), po gigantyczne przedsięwzięcia prywatne i miejskie, jak choćby kijowski PinchukArtCentr czy Mysteckyj Arsenał.

Marta Zambrzycka - dr nauk humanistycznych, adiunktka w Katedrze Ukrainistyki Uniwer- stytetu Warszawskiego.

Źródło: Bydgoskie Centrum Sztuki im. Stanisława Horno-Popławskiego w Bydgoszczy