Grzegorz Kozera: „W ramach archiwum”

10.11.2023–07.01.2024

otwarcie wystawy: 10.11 (piątek), godz. 18.00 / wstęp wolny

kuratorka: Joanna Gwiazda

Twórczość artystyczna to dzieło i archiwum. Oficjalne biogramy sprowadzone do najważniejszych faktów: edukacji, wystaw, stypendiów, nagród to tylko podstawowa suma informacji, baza do dalszej charakterystyki. Równie istotne w zrozumieniu twórczości okazują się wszystkie informacje rozsiane pomiędzy tymi rudymentarnymi danymi, marginesowe historie i poboczne epizody, decydujące o całości ostatecznego i indywidualnego charakteru dzieła artysty. Źródłem tej wiedzy mogą być archiwa. Moja praca nad nimi miała na celu ustrukturyzowanie aktywności twórczej, powstałych dzieł, tekstu i pamięci, a także zaistnienie alternatywnej biografii. W archiwach poświęconych artystom mogłem znaleźć: utrwalone na zdjęciach efemeryczne realizacje, zarzucone projekty, fragmenty prac, poboczne pisma, cytaty z książek, wycinki z gazet, korespondencję, szkice wzbogacone o autorskie inskrypcje. Bohaterami prezentowanej w Wozowni serii zostali: malarze Andrzej Szewczyk i Łukasz Korolkiewicz oraz rzeźbiarz Krzysztof M. Bednarski. Towarzyszy im też pokoleniowo starszy Józef Czapski. Moje zainteresowanie autorem Oka datują się już na lata licealne. Dzięki wydanej w 2015 roku korespondencji z Ludwikiem Heringiem dowiedziałem się o jego podróży do Ameryki Południowej w 1955 roku¹. Umieszczona tam informacja o zgubionym w autobusie szkicowniku² stanowiła dla mnie bezpośredni bodziec do podjęcia decyzji o zainicjowaniu projektu artystycznego na ten temat i przeprowadzenia kwerend archiwalnych na ten temat w Polsce oraz w Ameryce Południowej.

Wszystkie prace prezentowane na wystawie „W ramach archiwum” zostały wykonane w technice akrylowej z wykorzystaniem metody transferu. Prace charakteryzuje stała idea komponowania archiwaliów. Materiały na temat wybranych artystów pozyskałem w działach dokumentacji: Narodowej Galerii Zachęta, Galerii Foksal, w archiwach na szlaku podróży po Ameryce Południowe oraz podczas wirtualnych kwerend. Zdjęcia ułożonych dokumentów wkomponowałem w przeskalowany rysunek ramki tradycyjnych slajdów analogowych. Zasadę takiego układania zaczerpnąłem z tablic „Atlasu obrazów Mnemosyne” Aby’ego Warburga Pojawiające się w trakcie przenoszenia wizerunku deformacje, mankamenty technologiczne, przetarcia malatury stały się realnym wyrazem „gorączki archiwów”, o której pisze Jacques Derrida. Ze względu na premierowe ułożenie pozyskanych materiałów moje plansze stają się historycznym precedensem, gdyż wcześniej, z racji różnic przestrzennych i generacyjnych, nie mogły zaistnieć obok siebie. Charakterystyczny dla myśli Warburga twórczy wahadłowy ruch cywilizacji najłatwiej można właśnie zaobserwować na styku indywidualności wybranych artystów, których konfrontuję przez ich archiwalia. Trafnie ten fenomen wyraził w swym poemacie Ryszard Grzyb: „jeden artysta staje się inspiracją dla drugiego artysty, / trzeba tylko posiąść zdolność zachwytu cudzym dziełem. (...) Jeden artysta zestawiony z drugim artystą stwarzają trzeciego artystę, / dodatkową możliwość kompozycji i znaczenia”³.

Grzegorz Kozera

Grzegorz Kozera (ur. 1983 Warszawa) – doktor sztuki, malarz, autor kolaży. W latach 2003–2008 studia na Wydziale Historii Sztuki UKSW w Warszawie. W latach 2006–2011 studia na ASP w Warszawie. Dyplom z wyróżnieniem rektorskim w pracowni Przestrzeni Malarstwa prof. Leona Tarasewicza i dr Pawła Susida. W latach 2017–2020 studia doktoranckie na ASP w Krakowie w pracowni prof. Grzegorza Sztwiertni. Jest m.in dwukrotnym stypendystą Funduszu Popierania Twórczości ZAIKS (2020, 2022) dwukrotnym stypendystą Urzędu m. st. Warszawy (2014, 2016), laureatem programu Młoda Polska (2019) oraz wyróżnionym na konkursie 42. Biennale Malarstwa Bielska Jesień (2015). Od 2020 roku pracuje na Wydziale Malarstwa warszawskiej ASP. Prace w kolekcjach: Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Literatury w Warszawie, Płockiej Galerii Sztuki, Galerii Sztuki w Legnicy, Galerii Białej w Lublinie, Galerii Bielskiej BWA, Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy.