Dom gościnny: rozmowa o przekraczaniu granic

Co oznacza gościnność w czasie nasilonej migracji? Czy to nowe zjawisko, skoro wszyscy jesteśmy migrantami? Jak budować mosty między ludźmi, kiedy narasta wrogość i lęk przed Obcym? Czy porozumienie pomiędzy kulturami, obyczajami i religiami jest dzisiaj możliwe? Co wiąże się z doświadczeniem migracji, jaką cenę płacą przybysze i gospodarze? Jak w praktykach codziennych i artystycznych rodzą się nowe formy wspólnoty?

Do krytycznego dialogu na temat spotkania ludzi i kultur, wielości spojrzeń na świat, Khalid Tyabji, antropolog i aktor, zaprosi filozofa kultury Andrzeja Ledera, dramaturga i reżysera Mikitę Iłynczyka i artystki – Albertinę Viegas i Elę Jabłońską.

Rozmowa towarzyszy otwarciu wystawy fotografii Katarzyny Marcysiak „Dom gościnny”.

O prowadzącym:

Khalid Tyabji – antropolog kultury, aktor teatralny i filmowy. Nauczyciel aktorstwa m.in. w Narodowej Szkole Dramatycznej w Delhi. Stolarz od dziecka, od urodzenia nomada. Obywatel Indii urodzony w Iranie, mieszkający w Niemczech, Japonii, Indiach, Polsce, Islandii, Grenlandii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Bazę życiową ma w New Delhi, a ostatnio też w Strzelcach Dolnych. Podróżnik, grający spektakle na ulicach I scenach świata. Redaktor i tłumacz książek o antropologii I teatrze.

O gościach:

Andrzej Leder, filozof, urodzony w 1960 roku, profesor, członek korespondent PAN. Wydał rozprawę filozoficzną: Nauka Freuda w epoce ‘Sein und Zeit’, pracę na temat historii Polski: Prześniona rewolucja, ćwiczenie z logiki historycznej, rozprawy dotyczącą idei filozoficznych w XX wiecznej Europie: Rysa na tafli. Teoria w polu psychoanalitycznym, i Był kiedyś postmodernizm, książkę podejmującą filozoficzną analizę języków ekonomii: Ekonomia to stan umysłu. Ćwiczenie z semantyki języków gospodarczych, a także, po angielsku: The Changing Guise of Myths i po niemiecku Polen in Wachtraum. Die Revolution 1939-1956 und Ihre Folge. Naucza w Szkole Nauk Społecznych (GSSR) IFiS PAN, a także Uniwersytecie paryskim (Sorbona). Praktykuje też psychoterapię. Mieszka w Warszawie.

Mikita Iłynczyk – reżyser i dramaturg teatralny urodzony w Nowogródku, 1995 r. Studiował w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej (GITIS) na kierunku Wiedza o Teatrze (2012-2015), oraz na wydziale reżyserii (2015-2020). W latach 2018-2020 współpracował z mińskim teatrem OK-16, który został zamknięty przez białoruskie władze po protestach w Białorusi w 2020 roku. Jako reżyser zadebiutował w 2021 roku spektaklem pt. Łaskawe. To pierwsze przedstawienie na podstawie powieści Jonathana Littella, które wystawiono w post-sowieckiej przestrzeni. Swoje spektakle i sztuki wystawiał w Belgii, Białorusi, Estonii, Polsce, Austrii, Niemczech. Od 2022 roku był rezydentem Teatru Polskiego w Bydgoszczy, gdzie wystawił spektakl F*cking in Brussels. Dwukrotny laureat Nagrody Dramaturgicznej Miasta Bydgoszczy AURORA (Dark Room 2021 i Say Hi To Abdo 2024). Był uczestnikiem konkursów dramaturgii Write-Box, Lubimovka, Sammelpunkt. W 2023 roku jego teksty zostały włączone do pierwszej queerowej antologii literatury białoruskiej Boys Get Out of Control, wydawnictwa Skaryna Press, Londyn. Stypendysta programu MKiDN Gaude Polonia 2024, w ramach którego współpracuje obecnie z Teatrem Polskim w Poznaniu. Współpracuje także z teatrami Vaba Lava (Estonia), Gorki Theatre (Niemcy), Teatr Dramatyczny Warszawa, Wrocławski Teatr Współczesny (Polska). Rezydent dramaturgiczny Narodowego Starego Teatru w Krakowie i Mozarteum University Salzburg.

Ela Jabłońska – artystka wizualna, podejmująca ironiczną grę z przypisywanymi jednostce rolami społecznymi, mechanizmami funkcjonowania instytucji sztuki, poddająca refleksji zaangażowanie społeczne w obszarze sztuki. W jej dorobku znajdują się działania długofalowe oparte na współpracy z instytucjami kultury i publicznością (Nieużytki sztuki, Ćwiczenia z zaniechania), projekty aktywizujące różne środowiska (Partytura nagłosy zwierzęce, Poręcz, Zachwyt) oraz realizacje kuratorskie (Powtarzam je by doścignąć, Przewrót, Znikając nad Wisłą). Jej twórczość wpisywana jest często w obręb sztuki feministycznej czy postfeministycznej. Tworzy głównie instalacje, fotografie, performance oraz działania czasowo-przestrzenne. Traktuje dzieło sztuki jako obiekt relacyjny, którego sens i znaczenie może podlegać zmianom i negocjacji. Aktualnie koncentruje się na gestach artystycznych, które zachęcają do działania, do budowania chwilowej wspólnoty, tworzenia pola wzajemnej komunikacji i porozumienia rezygnując tym samym z produkcji materii, a czasem również z własnego autorstwa. Profesora na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od 1996 pracuje w Katedrze Rysunku UMK w Toruniu, gdzie prowadzi zajęcia z rysunku intermedialnego. Brała udział w wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych. Laureatka nagrody Spojrzenia (2003 r.) oraz Nagrody im. Katarzyny Kobro (2023 r.). Prezeska Fundacji W788.

Albertina Viegas – artystka sztuk wizualnych, performerka i kuratorka, od wielu lat związana z Bydgoszczą, a od 2010 roku także z Kozielcem. Od dekad angażuje się w projekty artystyczne i kulturalne, często odgrywając kluczową rolę w inicjatywach o pionierskim charakterze. Pochodzi z Timoru Wschodniego, którego doświadczenie i historia stanowią ważny kontekst jej twórczości. Pracuje pomiędzy różnymi geografiami, językami, historiami i środowiskami społecznymi. Preferuje ruch od obrazu statycznego, a powracającym motywem w jej praktyce jest dialog pomiędzy materiałami znalezionymi i wytworzonymi, nierzadko o wymiarze rytualnym. W latach 1989-2008 była doradczynią artystyczną Warburton Arts Project, działającego w społecznościach Ngaanyatjarra w Pustyni Gibsona w Australii Zachodniej, gdzie pełniła rolę kuratorki Warburton Community Arts Collection. Obecnie jest doradczynią artystyczną Fundacji Muzyki Współczesnej i Form Interdyscyplinarnych Mózg w Bydgoszczy i Warszawie.