Muzeum w Brodnicy – Zamek

Muzeum zostało powołane do życia 29 marca 1973 roku jako Muzeum Regionalne w Brodnicy. Od 1989 r nazwa placówki brzmi Muzeum w Brodnicy. Od początku jest placówką naukowo-oświatową realizującą zadania statutowe w ramach działów: archeologii, historii, etnografii i przyrody, obszarem działania jest szeroko rozumiany region brodnicki. Muzeum w Brodnicy mieści się w kompleksie trzech zabytkowych budowli, zlokalizowanych: w centrum miasta: w XIV. wiecznej Bramie Chełmińskiej wraz z przyległą kamienicą, w piwnicach XIV. wiecznego zamku krzyżackiego oraz w barokowym spichlerzu z 1604 r.

Zamek pokrzyżacki – siedziba komturów brodnickich, rozpoczęcie budowy około 1285 r. – zapewne wówczas drewnianej warowni, później murowany z cegły gotyckiej w dwóch etapach: w latach 1305-1317 mury obwodowe przedzamcza i zamku a w latach 1312-39 zakończenie całości założeń obronnych (1339 poświęcenie kaplicy zamkowej). W 1388 r. uszkodzony na skutek powodzi a po 1415, po oblężeniu z czasu tzw. wojny głodowej (1414) unowocześnienie fortyfikacji przez budowniczego Mikołaja Fallensteina. Zajęty przez wojska polskie w 1454 r. W 1462 r. obsadzony przez dowódcę zaciężnych wojsk krzyżackich Bernarda Szumborskiego. Od 1481 r. siedziba starostów królewskich: w latach 1485-1604 -Działyńskich i w latach 1605-1625 królewny Anny Wazówny. Obecnie w piwnicach zamkowych prezentowane są dwie wystawy stałe: „Region brodnicki w średniowieczu” oraz „Rzeźby i detale architektoniczne z kaplicy zamkowej”.