Apolonia Ziółkowska (1865–1956) – uczestniczka powstania wielkopolskiego 1918/1919, działaczka społeczna i charytatywna

Apolonia Ziółkowska (1865–1956) – uczestniczka powstania wielkopolskiego 1918/1919, działaczka społeczna i charytatywna

Była patriotką i „kobietą czynu”. Razem z siostrą Anielą prowadziła sklep w Bydgoszczy i wykazywała się aktywnością na polu społecznym. Już w okresie pruskim organizowała akcje charytatywne, a także zajmowała się edukacją biednych dzieci i opracowywaniem polskich elementarzy. W 1918/1919 r. wzięła udział w powstaniu wielkopolskim. Wraz ze Stefanią Tuchołkową i Wincentyną Teskową należała do zakonspirowanej komórki Polskiej Rady Ludowej na miasto Bydgoszcz i przedmieścia, której zadaniem była rekrutacja ochotników do szeregów powstańczych, przeprawianie młodych mężczyzn przez linię walk oraz zakup i przemyt broni. Za pieniądze zebrane od bydgoszczan dożywiała więzionych Polaków. W 1918 r. współzałożyła i prowadziła Opiekę Dworcową. Działalność Apolonii Ziółkowskiej nie zakończyła się wraz z powrotem Bydgoszczy do Polski w styczniu 1920 r. W międzywojniu pełniła funkcję członka Zarządu Bydgoskiego Koła dla Badań nad Historią Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 roku. Reprezentując dział charytatywny Koła prowadziła akcje dobroczynne, ale także wygłaszała referaty dotyczące powstania. Została odznaczona Medalem Niepodległości.

dr Anna Nadolska

bibl.:

  1. Nadolska Anna, Dar „Prawdziwej Obywatelki”. Chorągiew z czasów napoleońskich, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo”, t. LI, 2020, s. 115-139. https://apcz.umk.pl/czasopisma/index.php/AUNC_ZiK/article/view/AUNC_ZiK.2020.005/28809
  2. Nadolska Anna, Kobiety w życiu kulturalnym Bydgoszczy w latach 1920–1939, praca doktorska napisana pod kierunkiem dra hab. Zdzisława Biegańskiego, prof. UKW, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 2022.
  3. Nadolska Anna, Konspiracja w spódnicy. Bydgoszczanki w wielkopolskim zrywie niepodległościowym 1918/1919, „Kronika Bydgoska” t. XXXVIII, 2017, Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy, s. 221-232.
  4. Strauss Krystian, Niepewny czas – Bydgoszcz w latach 1918-1920, Kujawsko-Pomorskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2019. https://kpck.pl/wp-content/uploads/2020/03/Niepewny-czas-Bydgoszcz-w-latach-1918-1920.pdf

zob. też:

  1. Tabliczka podkreśli niepodległościowy wkład Apolonii Ziółkowskiej, Portal Kujawski, https://www.portalkujawski.pl/bydgoszcz/item/20664-tabliczka-podkresli-niepodleglosciowy-wklad-apolonii-ziolkowskiej
  2. Zielazna Jolanta, Powstańcy w spódnicach. Te kobiety z regionu pomagały rannym i jeńcom w czasie powstania wielkopolskiego, „Gazeta Pomorska”, https://pomorska.pl/powstancy-w-spodnicach-te-kobiety-z-regionu-pomagaly-rannym-i-jencom-w-czasie-powstania-wielkopolskiego/ar/c1-15967865